www.ludzieswiata.fora.pl

Mimi

JUDAIZM to najstarsza religia monoteistyczna. Jej podstawą jest wiara w Boga Jedynego, Stwórcę, Boga Abrahama, Izaaka i Jakuba, Boga, który wybrał naród izraelski i zawarł z nim jedyne w historii świata przymierze. Historia ludu Izraela i jego szczególnych związków z Bogiem zawarta jest w Biblii Hebrajskiej - Tanach, w tradycji chrześcijańskiej znanej jako Stary Testament. Podstawową jej częścią jest Tora - pierwszych pięć ksiąg biblijnych.

Synagoga w Tykocinie Dzieje narodu wybranego opisane w Biblii to przede wszystkim historia szczególnego związku plemienia Izraela z Bogiem, który w konkretnych czasach i miejscach ingeruje w życie swojego ludu, ratując go, przestrzegając, odłączając dla siebie od pogańskich sąsiadów, a także karcąc każde nieposłuszeństwo. Tora stanowi źródło mitzvot /przykazań/ - treści żydowskiej myśli religijnej, przekazując obraz życia plemienia rolniczego, posiadającego określony ściśle rytuał ofiarny związany z istnieniem świątyni jerozolimskiej. Tora wyjaśnia związki wzajemne między Bogiem a narodem, jednocześnie ustanawiając całokształt przepisów kultowych, moralnych i prawnych warunkujących te związki.

Zburzenie Drugiej Świątyni, stanowiące kres kultu ofiarnego w jego przewidzianym Torą kształcie wymogło stworzenie nowego kierunku rozwoju religii, opartego o struktury umożliwiające kultywowanie tradycji i obrzędowości w warunkach rozproszenia, a więc gminę i dom. Konieczność odzwierciedlenia mitzvot Tory już nie w świątyni a w życiu codziennym doprowadziła do powstania najważniejszego dla judaizmu dzieła myśli rabinicznej - Talmudu, będącego owocem dyskusji rabinicznych mających na celu stworzenie jednorodnego systemu praktyk religijnych oraz kodeks i model żydowskiej egzystencji. System prawny zawarty w Torze i tłumaczony przez Talmud - halacha - to szczegółowa wykładnia obejmująca wszystkie dziedziny życia, uświęcająca je i podporządkowana wartości nadrzędnej - jak przeżyć życie w zgodzie z Bogiem, według jego nakazów. Stosowanie się do halachy jest dla Żydów wyrazem wiary i codziennym świadectwem potwierdzania szczególnego przymierza z Bogiem.

Główne święta judaizmu:
Święta żydowskie obchodzone są według lunarno-solarnego kalendarza żydowskiego, którego koncepcja nie pokrywa się z kalendarzem gregoriańskim. Tora szczegółowo reguluje kolejność występowania poszczególnych miesięcy roku rytualnego, w wielu przypadkach ustalając do dziś funkcjonujące nazwy, jak również konkretne daty obchodzonych przez Żydów świąt.

Główne święta żydowskie można podzielić na trzy kategorie:

-Święta pielgrzymie, a wiec te, które tradycyjnie skojarzone były z odbywaniem pielgrzymki do Jerozolimy- Pesach, Shavu'ot i Sukkot

-Yamim Nora'im /Dni Lęku/- Rosh Ha-Shana oraz Yom Kippur

-Święta mniejsze - tradycyjne, których korzenie wywodzą się spoza Tory- Purim i Chanukka

Izabela

Pobożna krowa
(stary midrasz)

Żył sobie kiedyś dobry, pobożny Żyd, mający krowę, z którą zarabiał na życie. Sześć dni w tygodniu razem ciężko orali, a kiedy przychodziła Sobota, zarówno Żyd jak i krowa odpoczywali.

Nadeszły jednak złe czasy i żyd nie mógł już utrzymać swojej krowy. Więc sprzedał krowę Jankielowi, przysięgając, że zwierzę jest bez skazy. Sześć dni Jankiel pracował z krową bez problemów, lesz kiedy przyszedł Szabas - krowa nie chciała pracować dalej. Siadła i ani drgnie. Mężczyzna bił krowę, ale razy nie pomagały. Krowa wyraźnie nie miała zamiaru zabrać się za robotę.

Wtedy mężczyzna zawołał do Żyda: "Nabrałeś mnie!" krzyczał. "Powiedziałeś, że krowa jest bez skazy. Owszem, sześć dni pracowała, ale zobacz - teraz ani myśli się ruszac. Oddaj mi pieniądze!".

Żyd szybko pojął, co się wydarzyło. Podszedł blisko do krowy i szepnął jej do ucha: "Kiedy byłaś ze mną, obchodziłaś Szabat ze mną. Ale teraz, ponieważ musiałem cię sprzedać Jankielowi, który nie przestrzega Szabatu, musisz pracować całe siedem dni. Proszę, na moje zbawienie, podnieś się i pracuj." A krowa, usłyszawszy to, wstała i zaczęła pracować. Jankiel był zaskoczony. "Proszę" błagał "musisz mi powiedzieć, co powiedziałeś krowie." Więc Żyd powtórzył.

Kiedy Jankiel usłyszał te słowa, zaczął szlochać: "Jeśli to oto zwierzę, bez rozumu, przestrzega Szabasu, to czy ja, któremu Pan dał rozum, nie powinienem tego czynić tym bardziej?"

I tak mężczyzna wrócił na drogę Nieba i zaczął wnet studiować Torę, i stał się wielkim rabim. A jego imię było Rabbi Hanina ben Torta, co znaczy " syn krowy", bo w końcu to krowa pokazała mu drogę do Boga.

Z książki "The Jewish Year. Celebrating the Holidays" B. Rush